บันทึกการเรียนรู้รายวิชา การบริหารสถานศึกษาระดับปฐมวัย
วัน พุธ ที่ 24 มกราคม 2560 เวลา 08:30 - 11:30 น.
ความรู้ที่ได้รับ
การบริหาร หมายถึง การดำเนินงานบริหารเพื่อให้ประสบความสำเร็จตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้
การศึกษา หมายถึง การพัฒนาคนให้มีคุณภาพ ทั้งความรู้ ความคิด ความสามารถ และการเป็นคนดี
การบริหารสถานศึกษา หมายถึง การดำเนินงานของกลุ่มบุคคล เพื่อพัฒนาบุคลากรทางทางการศึกษาให้มีคุณภาพทั้งด้านความรู้ ความคิด ความสามารถ ตลอดจนการเป็นคนดี
ความสำคัญของการบริหารสถานศึกษา
- เรียนรู้เพื่อองค์กร
- มีความสามารถในการบริหารสถานศึกษาจริง
- มนุษย์มีความเท่าเทียม ในการได้รับความรู้เป็นสิ่งสำคัญ ดังนั้นทุกคนจึงมีความสำคัญต่อองค์กร
คณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ 2545 ในแนวคิดในการบบริหารและการจัดการที่ดี เพื่อมาปรับใช้ในบริบทขององค์กรทางการศึกษา ในประเด็นดังนี้
- กำหนดจุดหมาย ผลที่คาดหวัง หีือภาพความสำเร็จของการบริหารและการจัดการที่ดี (Goal / Expected / Output)
- กระบวนการการบริหารและการจัดการที่ดี (Process)
- ทรัพยากรในการบริหารการจัดการที่ดี (Input / Resource)
- ระบบควมคุม (Feedback / Control System)
- ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการยริหารและการจัดการที่ดี
ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษา
ทัศนะดั้งเดิม (Classical viewpoint)
- การบริหารเชิงวิทยาศาสตร์
Taylor บิดาแห่งการบริหารเชิงวิทยาศาสตร์ เสนอหลัก 4 ประการ ดังนี้
- ใช้วิธีทางวิทยาศาสตร์ มีการแยกวิเคราะห์งาน
- วางแผนการทำงาน
- คัดเลือกคนทำงาน
- ใช้หลักการแบ่งงานกันทำระหว่างฝ่ายบริหารกับฝ่ายปฏิบิติ
- การจัดการเชิงบริหาร
Henry Fayol หลักการบริหาร 14 ประาร และขั้นตอนการบริการ POCCC
Chester Barnard ทฤษฎีการยอมรับอำนาจหน้าที่
Luther Gulick หลักการของ Fayol โดยใช้คำย่อว่า POSDCoRB มีหน้าที่ 7 ประการ
- การบริหารแบบราชการ
- Max Waber พัฒนาหลักการจัดการแบบราชการ
- กฏระเบียบข้อบังคับเพื่อควมคุมการตัดสินใจ
- ความไม่เป็นส่วนตัว
- แบ่งงานทำตามความถนัด ความชำนาญเฉพาะทาง
- มีโครงสร้างการบังคับบัญชา
- เป็นอาชีพที่มั่นคง
- มีอำนาจหน้าที่ในการตัดสินใจ โดยมีกฏระเบียบรอรับ
- เป็นเหตุเป็นผล
ทัศนะเชิงพฤติกรรม (Behavioral Viewpoint)
ทฤษฎีพฤติกรรมระยะเริ่มแรก
Hugo Munsterbarg บิดาแห่งจิตวิทยาอุตสาหกรรม ใช้หลักจิตวิทยาในการจำแนกคนงานให้เหมาะสมกับงาน
Mary Parker Follett นักปรัชญาแห่งเสรีภาพของบุคคล เน้นสภาพแวดล้อมในการทำงานและการมีส่วนร่วม
การศึกษาที่ฮอว์ธอร์น การทดลองของ เวอสเทิร์น อิเล็กทริก "เงินไม่ใช่สิ่งจูงใจสำคัญเพียงอย่างเดียว และกลุ่มไม่เป้นทางการมีอิทธิพลต่อองค์กร"
การเคลื่อนไหวเชิงมนุษยสัมพันธ์
Abraham Maslow ทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการ
Douglas McGregor แมคเกรเกอร์ ทฤษฎี X ทฤษฎี Y
หลักพฤติกรรมศาสตร์ เป็นการนำผลการวิจัยวิทยาศาสตร์ เพื่อพัฒนาทฤษฎีเกี่ยวกับพฤติกรรมของมนุษย์จากศาสตร์สาขาต่าง ๆ เมื่อนำไทดสอบแล้วจะเสนอให้กับนักบริหารนำไปใช้ เช่น ทฤษฎีการตั้งเป้าหมายของ Locke
ทัศนะเชิงปริมาณ (Quantitative viewpoint)
การบริหารศาสตร์ มุ่งเพิ่มความมีประสทิธิผลในการตัดสินใจจากการใช้ตัวแบบคณิตศาสตร์และวิธีการเชิงสิถิติ
การบริหารปฏิบัติการ
- ยึดหลักการบริหารกระบวนการผลิตและการให้บริการ
- กำหนดตารางการทำงาน
- วางแผนการผลิต
- การออกแบบอาคารสถานที่ การประกันคุณภาพ
- การใช้เทคนิคเครื่องมือต่าง ๆ เช่น เทคนิคการทำนาายอนาคต
- การวิเคราะห์รายการ ตัวแบบเครือข่ายการทำงาน การวางแผนและควบคุมโครงการ
ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร เน้นการนำเอาระบบข้อมูลสารสนเทศโดยอาศัยเครื่องคอมพิวเตอร์มาใช้ในการบริหาร
ทัศนะร่วมสมัย (Contemporary viewpoint)
ทฤษฎีเชิงระบบ มุ่งเน้นกระบวนการมากกว่าการผลิต ประเมินประสิทธิภาพของระบบงาน ประเมินเวลา ประเมินการใช้งบประมาณ ประเมินความถูกต้องของกระบวนการ ประเมินผลผลิตหรือผลงาน
ทฤษฎีการบริหารตามสถานการาณ์ ผู้บริหารอาจกำหนดหลักการวิเคราะห์ลักษณะเฉพาะของแต่ละสถานการณ์เพื่อกำหนดแนวทางให้เหมาะสมกับโครงสร้างเป้าหมาย และผู้ปฏิบัติงานในองค์การ
ทัศนะที่เกิดขึ้นใหม่ ทฤษฎี Z เป็นการบริหารแบบญี่ปุ่น โดย William Ouchi โดยรวมหลักการบริหารแบบอเมริกัน มีหลักการสำคัญคือ ความมั่นคงในงาน การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ รับผิดชอบชัจเจกบุคคล เลื่อนตำแหน่งช้า ควบคุมไม่เป็นทางการ แต่วัดผลเป็นทางการ สนใจภาพรวมและครอบครัว
การนำความรู้ไปประยุกต์ใช้
นำประยุกต์ใช้โดยการ นำหลักการ แนวคิดทฤษฎีต่าง ๆ ไปใช้ในการบริหารจัดการในรูปแบบงานกลุ่ม การทำงานในอนาคต เพื่อให้การทำงานมีประสิทธิภาพและไม่เกิดข้อขัดแย้ง เมื่อเข้าใจลักษณะของงานและคนทำงานก่อให้เกิดปฏิสัมพันธ์ที่ดี
การประเมินผล
ตนเอง จดบันทึกข้อมูลที่สำคัญตามเนื้อหาที่ได้รับฟังการอภิปรายจากอาจารย์ผู้สอน
เพื่อนแต่งกายเรียบร้อย ร่วมทำกิจกรรมโดยการแลกเปลี่ยนความรู้ของแต่ละคนเกี่ยวกับทฤษฎีที่หามา เพื่อเป็นแนวทางในการวิเคราะห์ เข้าใจความเป็นมาของทฤษฎีนั้น
อาจารย์ ตรงต่อเวลา แต่งกายเรียบร้อย จัดเตรียมข้อมูลให้นักศึกษาเข้าใจโดยงาน ยกตัวอย่าง และให้ความสนใจแก่นักศึกษาในทุก ๆ เรื่อง
